Drukuj Poleć znajomemu Tagi 6
pomniejsz czcionkę powiększ czcionkę

To warto zobaczyć: Miłolas

Uroczysko „Baran”, czyli „Mały Katyń Podlaski”

Na zachód od Kąkolewnicy, na leśnej polanie sosnowego lasu „Baran” znajduje się symboliczna mogiła. Miejsce to zwane jest Małym Katyniem Podlaskim. Znajdują się tam odnalezione i dotąd nieodnalezione groby Polaków pomordowanych przez NKWD i oddziały podległe Informacji Wojskowej II Armii Wojska Polskiego. Ofiary z zasądzonymi wyrokami śmierci lub bez wyroku – wywożono do lasu, w którym odbywały się egzekucje. Grzebano tam również ciała zakatowanych podczas śledztwa czy zamordowanych w innych okolicznościach. Las był pilnie strzeżony, a miejsc egzekucji ani nie oznaczano w terenie, ani nie podawano w protokołach wykonania wyroków. Dokładnie zatarto ślady. Jednak pomimo starań, aby utrzymać zbrodnię w tajemnicy znaleźli się świadkowie znający miejsca niektórych grobów. Sprawa zbrodni w „Baranie” stała się głośna dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych. Podczas przeprowadzonej w kwietniu 1990 roku ekshumacji odnaleziono w jednej z mogił szczątki 12 mężczyzn. Według zeznań świadków w masowych grobach w kąkolewnickim lesie może spoczywać wiele ofiar. Ostrożne szacunki mówią o kilkuset zabitych, ale padają też liczby 1300 – 1800.

W maju 1993 roku na miejscu kaźni stanął żeliwny krzyż, potężny głaz oraz trzy tablice. Pomnik ten zastąpił symboliczną mogiłę z 1980 roku.

Co roku, w czerwcu w uroczysku „Baran” odbywają się uroczystości upamiętniające żołnierzy pomordowanych przez NKWD. 20 czerwca 2013 roku do uroczyska przybył Prezydent RP Bronisław Komorowski. Prezydent złożył wieniec na symbolicznej mogile, pamięć poległych uczcił chwilą zadumy.

Kąkolewnicka ziemia kryje także ciała ofiar wojen z 1915 i 1920 roku. W Grabowcu, przy drodze krajowej nr 19, znajduje się ekumeniczny cmentarz wojenny. W1915 r. pochowano tu około 1000 ciał żołnierzy wojsk austriackich i carskich, którzy zginęli tocząc ze sobą boje w okresie działań wojennych I wojny światowej.

W 1920 r. podczas wojny bolszewicko-polskiej był drugi pochówek około 800 ciał. Największą tutaj bitwą (na  łące przed Kąkolewnica w kierunku na wieś Jurki) było starcie ułanów majora Feliksa Jaworskiego z Armią Czerwoną.

Lasu „Baran”. fot. B. Sozoniuk
Lasu „Baran”. fot. B. Sozoniuk
Las „Baran”. fot. B. Sozoniuk
Las Baran. Prezydent RP Bronisław Komorowski przy symbolicznej mogile pomordowanych żołnierzy. 2013 r. Fot. I. Łuba
Dodaj opinię Dodaj opinię
Deklaracja dostępności   |   Aktualności   |   Kontakt-KULTURA   |   Publikacje   |   Sery z Radzynia Podlaskiego   |   Do pobrania   |   Nota prawna   |   Regulamin
facebook